De hersenen herstellen moeilijk uit zichzelf

Zonder onze hersenen kunnen we niets. En onze hersenen, die kunnen weer niet zonder bloed. Bij een beroerte zijn er problemen bij het aanvoeren van bloed naar de hersenen. Beroerte is een verzamelnaam voor verschillende soorten aandoeningen:

  • herseninfarct: een verstopping van het bloedvat
  • TIA: een tijdelijke verstopping van het bloedvat
  • hersenbloeding: een lekkage van het bloedvat

De gevolgen van een beroerte zijn groot, voor patiënten en hun naasten. Vijf jaar na een beroerte kan een groot deel van de patiënten nog steeds niet helemaal voor zichzelf zorgen. De gevolgen kunnen per persoon verschillen. 

Er zijn lichamelijke gevolgen, zoals verlamming, verlies van spierkracht en epilepsie. Ook zijn er mentale gevolgen. Patiënten hebben moeite met nadenken, maar ook hun stemming en persoonlijkheid kunnen veranderen.

In het eerste jaar na de beroerte boekt men in de revalidatie nog de meeste vooruitgang. Momenteel stopt de behandeling na een jaar.

Hoe een beroerte Danny’s leven op z’n kop zette

Een fijne vakantiedag, lekker aan het zwembad… totdat Danny vanuit het niets een beroerte kreeg. Pas 37, maar zijn leven veranderde op dat moment compleet. Overgevoelig voor prikkels, somber en elke dag in gevecht met zichzelf.

Bekijk Danny’s verhaal

Een medicijn om beter te herstellen

De onderzoeksgroep van Arjan Blokland werkt aan een medicijn dat de hersenen helpt om ook na dat eerste jaar te herstellen. Dat medicijn is roflumilast, een ontstekingsremmer voor patiënten met de longziekte COPD. In eerder onderzoek verbeterde roflumilast al het geheugen van ouderen en patiënten met schizofrenie.

Het eiwit PDE4 maakt het voor de hersenen moeilijker om nieuwe verbindingen te maken. En dat is nu juist belangrijk bij herstel na een beroerte. Het lijkt erop dat roflumilast ervoor zorgt dat het eiwit minder in de weg zit. De hersenen kunnen dan makkelijker nieuwe verbindingen maken. De onderzoekers willen ontdekken of het medicijn ook helpt bij patiënten die een beroerte hebben gehad. Ze willen onderzoeken of patiënten die roflumilast krijgen:

  • beter kunnen nadenken
  • zich prettiger voelen
  • meer meedoen in de maatschappij

Bijdragen aan minder ziektelast

Er zijn nog steeds geen behandelingen die een jaar na een beroerte helpen om klachten te verminderen en het leven van patiënten verbeteren. Dit onderzoek kan leiden tot een behandeling die dat wel doet.

Het draagt bij aan de doelstelling van de Hersenstichting: minder ziektelast door hersenaandoeningen. Daarom draagt de Hersenstichting bij aan het onderzoek met € 400.000. Een deel van dit bedrag komt uit verschillende giften van vermogensfondsen. 

Help ons bij te dragen aan onderzoeken zoals deze!

Methode, resultaten en verwachte conclusies

Methode

Het onderzoek duurt 4 jaar. Er doen 100 mensen aan mee, in de leeftijd van 40 tot 70 jaar. De helft van de deelnemers krijgt het medicijn, de andere helft een neppil (placebo). De deelnemers slikken 3 maanden lang één keer per dag een pil. Daarnaast doen zij 5 keer per week op de computer oefeningen om hun hersenen te trainen.

De effecten worden op 4 momenten tijdens het onderzoek gemeten: voor het begin van de behandeling, na 1,5 maand, na 3 maanden en na 6 maanden. 

Het meten gebeurt door de deelnemers verschillende taken te laten uitvoeren. Hiermee testen de onderzoekers dingen als het geheugen, denksnelheid en aandacht. Ook wordt gekeken naar hoe goed deelnemers kunnen plannen en hun gedrag onder controle hebben.

Na het onderzoek kunnen de deelnemers die een placebo hebben gehad, alsnog een behandeling met roflumilast krijgen.

Verwachte conclusies

Op dit moment word je na een beroerte maximaal een jaar lang behandeld. De hersenen kunnen in deze periode nog goed zelf herstellen. Veel patiënten blijven dan last houden van problemen met het denken, zoals het geheugen en aandacht. De behandelingen van nu helpen vooral om te leren omgaan met die problemen.

De verwachting van dit onderzoek is dat de hersenen dankzij roflumilast ook na dat eerste jaar blijven herstellen. Patiënten zullen weer beter kunnen nadenken en zich daardoor prettiger voelen.