Traumatisch hersenletsel

Waarschuwing

Worden klachten erger? Ga dan direct naar de huisarts of de spoedeisende hulp. Let ook goed op of het bewustzijn van jou of de patiënt verandert. Dit kan een teken zijn dat er meer schade aan het ontstaan is. Gebruik daarom na een klap op je hoofd geen middelen die het bewustzijn verdoven, zoals alcohol of drugs. Zeker de eerste dagen na een klap moet je goed opletten.

Let op
Neem direct contact op met je huisarts of de spoedeisende hulp als je na het letsel last krijgt van de volgende klachten:

• steeds meer hoofdpijn of flinke hoofdpijn
• achter elkaar overgeven
• verwardheid, sufheid of niet meer reageren
• geheugenverlies

Kenmerken van traumatisch hersenletsel

Bij traumatisch hersenletsel horen verschillende kenmerken. Deze duren bij een hersenschudding vaak korter dan bij een hersenkneuzing. Ook zijn de klachten bij een hersenschudding meestal minder zwaar. 

Direct na het hersenletsel kun je last hebben van de volgende klachten:

• je bent bewusteloos geweest
• je bent in de war

In de periode na het hersenletsel kun je last krijgen van andere klachten:

• je vergeet dingen
• je hebt hoofdpijn
• je bent misselijk
• je bent in de war
• je bent erg moe
• je bent prikkelbaar

Bij een hersenkneuzing heb je vaak nog zwaardere klachten. Sommige lichaamsdelen doen het bijvoorbeeld niet meer, of je kunt niet goed meer zien. Ook kun je moeite hebben met het begrijpen van dingen.

Diagnose van traumatisch hersenletsel

Heeft je hoofd een flinke klap gekregen? Dan is het altijd verstandig om naar de huisarts te gaan. Je kunt aan de buitenkant namelijk niet zien of er schade aan de hersenen is. De arts zal vragen wat er gebeurd is. Ook vraagt de arts of je bijvoorbeeld buiten bewustzijn bent geweest, of dingen niet meer weet.

Bij een hersenschudding is dat meestal genoeg informatie om de diagnose te stellen. Bij een hersenkneuzing is er meer onderzoek nodig. Er worden bijvoorbeeld testjes gedaan om te controleren of je weer goed bij bewustzijn bent.

Met een CT-scan (Computer Tomografie) of MRI-scan (Magnetic Resonance Imaging) kan een beeld van de hersenen worden gemaakt. Zo kan de arts zien of en waar er precies schade is.

Oorzaken van traumatisch hersenletsel

Bij traumatisch hersenletsel is er altijd sprake van een harde klap tegen het hoofd, het trauma. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren bij een verkeersongeluk, een nare val of een vechtpartij. Ook tijdens het sporten kun je traumatisch hersenletsel oplopen. Bijvoorbeeld wanneer je hard met iemand anders in botsing komt.

Behandeling van traumatisch hersenletsel

Bij een hersenschudding is rust vooral erg belangrijk. Dat betekent niet dat je alleen maar in bed hoeft te liggen. Meestal adviseert de arts om langzaam je dagelijkse activiteiten weer op te pakken. De combinatie van lichte inspanning en ontspanning blijkt goed te werken.

Bij een hersenkneuzing kan de behandeling langer duren. De eerste uren na een ongeluk zijn de artsen bezig met twee dingen: zorgen dat je overleeft en voorkomen dat de hersenen meer schade oplopen. Soms word je korte tijd in het ziekenhuis opgenomen. De behandeling daarna hangt af van de ernst van het hersenletsel en welke klachten je hebt. Je kunt bijvoorbeeld een behandeling krijgen die je helpt om lichamelijk te herstellen. Er zijn ook behandelingen die je helpen bij het omgaan met klachten. Zoals cognitieve gedragstherapie, dat kan helpen bij geheugenproblemen.

Gevolgen van traumatisch hersenletsel

De gevolgen van traumatisch hersenletsel verschillen per persoon. Klachten na een hersenschudding gaan vaak binnen een paar maanden over, maar niet bij iedereen. De gevolgen van een hersenkneuzing duren meestal langer. Soms blijf je er je hele leven last van houden.

De hersenen hebben veel verschillende taken. Traumatisch hersenletsel kan dan ook allerlei verschillende gevolgen hebben:

• Iets begrijpen: Het kan moeilijk zijn om je goed te concentreren. Of je raakt snel overprikkeld. Ook kun je dingen gaan vergeten.
• Jezelf verplaatsen: Als je last hebt van lichamelijke klachten en duizeligheid wordt het moeilijker om naar andere plekken te gaan.
• Jezelf verzorgen: Als je veel last hebt van vermoeidheid of lichamelijke klachten kan het lastig zijn om goed voor jezelf te zorgen.
• Omgaan met anderen: Door je klachten heb je misschien geen energie of zin om andere mensen te zien. Als dit lang duurt, kun je somber of angstig worden.
• Dagelijkse activiteiten: Allerlei dingen kunnen je meer moeite kosten, van simpele taken thuis tot op school en op je werk.
• Meedoen aan de wereld: Net na het hersenletsel heb je veel rust nodig om te herstellen. Het kan een paar weken tot maanden duren voordat je je gewone leven weer kunt leiden.

Cijfers

De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van:

• Prof. dr. Joukje van der Naalt, neuroloog, UMCG te Groningen