Natuurlijk vraag ik me weleens af of er iets veranderd is sinds ik MS heb. Maar daar heb ik (gelukkig) geen positief antwoord op. En om maar een cliché te gebruiken: sommige dingen wennen. Zijn er al zolang ingeslopen …

Reizen vond ik altijd fijn te doen. Nog steeds. Vooral Oost-Europese steden hebben mijn voorkeur. Leningrad, Moskou, Berlijn, Dresden, Praag, Krakau… Maar om een beetje in die sferen te blijven; das war einmal. Niet vanwege de MS, maar omdat ik die steden al bezocht heb en liever nieuwe dingen ontdek. En oké, ik moet nu natuurlijk wel rekening houden met mijn MS.

Rome en Londen staan nog op mijn lijstje. Maar Rome schijnt lastig te bezoeken zijn vanwege de kasseien. En Londen is minder geschikt, omdat de deuren van de metro te snel dichtgaan. Sta ik daar met mijn krukken of rollator, of rolstoel als ik met mijn vriend ga… en sta ik er een uur later nog…

We hebben deze zomer gekozen voor een veilige optie: Bielefeld. Een stadje in Duitsland. En die veilige optie kozen we niet vanwege mij. Want ik wil verder weg. Wil naar spannender oorden. Maar mijn vriend is geen vakantieganger. Dus gingen we niet ver weg. We waren al op Bielefeld voorbereid. Er was niets te beleven, hoorden we via via. “Da is gar nichts zu tun”. Met dat idee vertrokken we.

Maar dat bleek niet juist. In een stad met meer dan 300.000 inwoners is er natuurlijk van alles te beleven. En ook de omgeving was fijn. Iedere dag bezochten we een stadje, of een bezienswaardigheid. Zoals het charmante stadje Paderborn. En vlakbij het hotel lag een burcht waar we dichtbij konden komen met de auto. Het klimmen ervan lieten we voor wat het was. Maar het uitzicht op de stad vanaf de plek waar de auto stond, was mooi. Ook bezochten we een rotsformatie die miljoenen jaren geleden is gevormd. Daar konden we vlakbij komen.

En ook gingen we naar het Hermannsdenkmal, een gedenkteken. We hadden de rolstoel in mijn vriends auto gelegd, voor het geval dat. Maar het weggetje ernaar toe was te steil daarvoor. Dus ik ging lopen. Met mijn krukken. Gelukkig waren er er voldoende bankjes onderweg waar ik op kon rusten. Was echt nodig. Een behoorlijke klim. Maar ik dacht later: nu had ik mijn fysio, waar ik die week niet naar toe was gegaan, wel weer gecompenseerd.

Mis ik iets op vakantie vanwege mijn MS? Geen idee. Waarschijnlijk wel. Maar de tijden dat ik een Oost-europese stad helemaal doorliep op zoek naar een bezienswaardigheid of museum of in de Ardennen in mijn eentje uren door een stil bosgebied liep, zijn voorbij. Maar dat heeft natuurlijk ook met leeftijd te maken.

Brengt me bij de vraag, die af en toe door mijn hoofd speelt: is een ziekte krijgen op latere leeftijd erger of minder erg dan op een jongere leeftijd? Ik heb voldoende goede herinneringen. Dus ik ben blij met de diagnose op iets latere leeftijd. Kan ik mee leven. Maar ik besef dat dit heel persoonlijk ligt. Is voor iedereen anders…

Nicole Mulders


Lees hier de vorige blog van Nicole

Nicole kreeg op haar 40e de diagnose MS. Ze is gelukkig ondanks/met haar MS en blogt over haar leven met MS.