Behandeling slaapproblemen bij angstklachten

De Hersenstichting draagt met € 300.000 bij aan onderzoek van het Amsterdam UMC. Het onderzoek staat onder leiding van prof. Patricia van Oppen. De onderzoekers willen weten of een bestaande behandeling tegen slapeloosheid ook helpt bij mensen met een angststoornis die slecht slapen. Als mensen met angstklachten beter slapen, kan hun angst beter behandeld worden. Hierdoor verbetert voor hen de kwaliteit van leven. Een op de drie mensen in Nederland krijgt te maken met angstklachten.

Wakker liggen van de angst

Bij een angststoornis heb je zo veel last van angst dat het je dagelijkse leven verstoort. Je kunt bijvoorbeeld vanuit het niets in paniek raken (een paniekstoornis). Of je durft niet meer op plekken te komen waar andere mensen zijn. Andere voorbeelden van angststoornissen zijn een piekerstoornis en fobieën.

Zo’n angststoornis is op zichzelf al erg heftig. Maar veel mensen met een angststoornis slapen daarnaast ook nog eens heel slecht. Ze kunnen moeilijk in slaap komen, niet goed doorslapen of worden vroeg wakker. En dat is dubbel zo vervelend. Als je slecht slaapt, kun je namelijk moeilijker spanningen en emoties verwerken. Dat zorgt er weer voor dat je angstklachten erger worden.

Mensen met een angststoornis die slecht slapen, herstellen dus nog moeilijker. En als je al herstelt, is de kans groter dat de klachten terugkomen. Gelukkig bestaat er een goede behandeling voor slaapproblemen, die hopelijk uitkomst biedt.

Eerst de slaap oplossen, dan de angst

Mensen met slaapproblemen kunnen behandeld worden met behulp van CGTI (Cognitieve Gedragstherapie voor Insomnie). De behandeling werkt erg goed bij slaapproblemen, maar is nog nooit getest bij mensen die daarnaast ook nog een angststoornis hebben.

De onderzoekers willen daarom weten of CGTI helpt om beter te slapen als je een angststoornis hebt. Dit onderzoeken zij met de behandeling i-Sleep, die via het internet gevolgd kan worden. Deelnemers krijgen informatie, doen oefeningen en houden een slaapdagboek bij.

De onderzoekers verwachten dat mensen die de behandeling volgen na 2 maanden al beter slapen. Ook verwachten ze dat het behandelen van de angstklachten daarna beter gaat.

Waarom steunt de Hersenstichting dit onderzoek?

Als mensen met angstklachten beter slapen, kunnen hun klachten beter behandeld worden. Zij herstellen daardoor sneller van hun angst en de klachten komen minder vaak terug. Dat verbetert de kwaliteit van leven voor mensen met een angststoornis. Dit onderzoek draagt bij aan de missie van de Hersenstichting: gezonde hersenen voor iedereen. Daarom steunt de Hersenstichting dit onderzoek met € 300.000.

Meer over het onderzoek

Aan het onderzoek kunnen volwassenen meedoen die last hebben van een angststoornis en daarnaast lijden aan slapeloosheid.

Hoe pakken ze dit aan?

De deelnemers worden door loting verdeeld in twee groepen:

  1. Een groep die de CGTI-behandeling krijgt.
  2. Een groep die alleen een slaapdagboek bijhoudt.

Daarna wordt op drie verschillende momenten bekeken hoeveel last iemand nog heeft van angst en slapeloosheid:

  1. Bij de start van het onderzoek.
  2. Na afronden van de CGTI-behandeling.
  3. Als de behandeling van de angstklachten 4 maanden bezig is.

Welke resultaten verwachten de onderzoekers?

De onderzoekers verwachten dat mensen die de behandeling krijgen na 2 maanden al beter slapen. De behandeling van de angstklachten start daarna en zal naar verwachting beter aanslaan. Daardoor zullen mensen na 6 maanden minder last hebben van hun angstklachten.

“We hopen met dit onderzoek een grote groep mensen te kunnen helpen, die nu vaak onvoldoende effect ziet van behandeling. Zijn zij minder angstig als zij beter slapen? Dan is slaap het betere startpunt!”

aldus Tanja van der Zweerde (postdoc-onderzoeker Amsterdam UMC en GZ-psycholoog in opleiding GGZ Ingeest)

Hoe ver is het onderzoek?

Het onderzoek is in januari 2022 van start gegaan en er is nog ruimte voor nieuwe deelnemers.

Wat is de volgende stap?

Als blijkt dat de CGTI-behandeling goed werkt, kan deze daarna snel aangeboden worden aan andere mensen met een angststoornis. Ook kan dan onderzoek worden gedaan naar de behandeling van slapeloosheid bij andere hersenaandoeningen.

Meedoen?

Sta je op een wachtlijst voor behandeling van angstklachten, of ben je daarmee kort geleden gestart? En slaap je ook slecht? Kijk dan op https://www.slaapregister.nl/bnbd om te zien of je mee kunt doen aan dit onderzoek.

Heb je vragen? Neem dan contact op met de onderzoekers.