Nieuw Alzheimer medicijn op de Amerikaanse markt. Wat betekent het voor de Nederlandse patiënt?

De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) laat een nieuw medicijn tegen de ziekte van Alzheimer toe op de markt. Dit is het eerste nieuwe medicijn tegen alzheimer in vijftien jaar tijd. Het medicijn Aducanumab zou de progressie van de ziekte kunnen vertragen. Wat betekent dit nu precies voor mensen met de ziekte van Alzheimer in Nederland? 

De afgelopen jaren waren er slechts vier middelen tegen dementie op de markt die de ziekte vertragen. Met de goedkeuring van het middel Aducanumab is er voor het eerst in vijftien jaar een nieuw middel tegen de ziekte van Alzheimer op de markt. “Dit is hoopgevend nieuws en een grote stap vooruit”, zegt Merel Heimens Visser, directeur-bestuurder van de Hersenstichting. “Het medicijn laat voldoende verbetering zien bij een groep patiënten in een vroeg stadium van de ziekte van Alzheimer. Er is nog veel onderzoek nodig om de ziekte de wereld uit te helpen, maar de kennis die we de afgelopen jaren hebben opgedaan met hersenonderzoek, werpen zijn vruchten af. Het laat zien dat we samen veel kunnen bereiken.” 

Onzekere factoren 

Er zijn ook nog enkele onzekere factoren. Op basis van de resultaten van een tussentijdse analyse is in 2019 de studie nog stopgezet. Deelnemers aan het onderzoek werden geïnformeerd dat het medicijn niet beter werkte dan de placebo. Maar uit een nieuwe analyse van extra gegevens van 300 deelnemers blijkt dat het middel toch effect had bij patiënten die een hoge dosis kregen. Critici wezen er toen wel op dat hoe kleiner je de geanalyseerde groep maakt, hoe groter de kans op toeval is als je bij die groep een effect vaststelt.  

Wat betekent de goedkeuring voor patiënten in Nederland? 

Het is nu afwachten of het Europese geneesmiddelenagentschap (EMA) het medicijn ook zal goedkeuren. In oktober 2020 vroeg Biogen ook goedkeuring aan bij het Europees Medicijnagentschap (EMA). Als het ook in de EU goedgekeurd wordt, moet het Zorginstituut Nederland nog een procedure opstarten om de vergoeding van het middel vast te stellen.  Volgens de farmaceut gaan patiënten minder snel achteruit in denkvermogen zoals geheugen en andere mentale taken. Ook gingen ze minder snel achteruit in dagelijks functioneren, zoals aankleden, douchen en theezetten. Het middel kan de ziekte van Alzheimer niet stoppen of genezen. 

Meer onderzoek naar aducanumab noodzakelijk    

Ondanks het goede nieuws blijft nieuw onderzoek nodig. Het medicijn Aducanumab kan de ziekte van Alzheimer slechts vertragen en alleen bij mensen in de eerste stadia van alzheimer. De FDA heeft als voorwaarde gesteld dat Biogen ook na deze goedkeuring het onderzoek voortzet. Mocht uit de zogeheten studies blijken dat het middel toch niet goed werkt, dan kan de FDA de goedkeuring intrekken.